Adem halen met zingen… Hoezo?
Als een zanger of zangeres of spreker moeiteloos inademt maakt hij of zij waarschijnlijk gebruik van de inademreflex. Het woord reflex zegt het al: de inademing verloopt via een reflex, je hoeft er niets voor te doen: de adem komt vanzelf, je hoeft hem niet te gaan halen. Bij het gebruik van de inademreflex hoor je nagenoeg niet dat iemand überhaupt inademt, het gebeurt dus als vanzelf en zo goed als geruisloos.
Ademsteun
Veel zangtechnieken gaan echter uit van ademsteun die tot stand komt door wilskrachtig adem te halen. Ik leg je deze techniek op wilskracht uit aan de hand van een oefening, doe je mee?
- Ga staan en leg je handen op je ribben.
- Adem in en duw met inademen de ribben naar buiten.
- Laat dan met uitademen – pfffff – of met het maken van een klank heel zachtjes de spierspanning van je ribbenkast los.
Je zult merken dat je op deze manier de uitademing een beetje tegenhoudt en dat je je klanker langer kunt volhouden op één uitademing. So far so good. Je mag dit direct weer vergeten!
" Veel zangtechnieken gaan uit van ademsteun die tot stand komt door wilskrachtig in te ademen "
Bij Ademrijk is echter het uitgangspunt dat je juist zo min mogelijk ingrijpt op de natuurlijke adem en ook zo min mogelijk spanning opbouwt in je lijf. Ben je bekend met de inademreflex, dan trigger je door een subtiele beweging met behulp van benen en bekken én het opbouwen maar ook weer loslaten van spierspanning, de adem. Die stroomt dan als vanzelf naar binnen. Een van de voordelen is dat je bovenlijf vrij en meer onspannen blijft om te bewegen – ook weer bevorderlijk voor de klank – en je daardoor ook meer ruimte heb voor expressie van je lijf, armen en handen. Bovendien ben je niet zo snel buiten adem. In feite heb je het hier ook over steun geven aan de uitademing, ofwel ademsteun.
Hoorbare inademing
Een ander nadeel van geforceerd de adem gaan 'halen' (zoals de oefening hierboven) is dat je je schouders en borstbeen optrekt. Het gevolg is dat je op de uitademing de spanning moet laten zakken en dat kan klankverlies met zich meebrengen. Hier hoor je ook vaak de hoorbare inademing.
Zing je met behulp van de inademreflex, dan heb je daar allemaal geen last van. Voorbeelden van zangeressen die bijna hun handelsmerk hebben gemaakt van goed hoorbare inademing zijn Björk, Tori Amos en Jacqueline van Krezip (De eerste twee vocalisten horen overigens wel thuis in mijn lijstje van favorieten!).
Opnieuw leren zingen
Toen ik ging werken tijdens mijn opleiding met de inademreflex, moest ik als zangeres heel veel afleren en als het ware opnieuw leren zingen. En hoe moeilijk was dat! Vervloekt heb ik de inademreflex, wat een weerstand, en hoe vaak ben ik wel niet teruggevallen op mijn oude manier van wilskrachtig de adem halen...
Met zelf lesgeven aan anderen is mijn eigen ervaring verder gegroeid. Door (mee) te oefenen ging mijn lijf het ‘begrijpen’ en nu weet ik bijna niet meer hoe ik daarvoor deed. Ik voel me een stuk vrijer in mijn bewegingen, veel meer ontspannen, ik kan klanken langer volhouden zonder al te veel spanning en ook de klank heeft meer body gekregen. En heb je nooit zangles gehad, dan is dat een pre want je hoeft niets af te leren. Dat heb ik zelf gemerkt met het lesgeven in mijn eigen praktijk. Adem halen met zingen? Hoezo!
Ben jij als gevorderd of beginnend zanger nieuwsgierig geworden naar het toepassen van de inademreflex tijdens het zingen?